Penggunaan Selamat Silinder Gas Mampat

Penggunaan Selamat Silinder Gas Mampat

1. JENIS-JENIS GAS MAMPAT

Silinder gas ialah bekas tekanan yang digunakan untuk menyimpan gas pada tekanan tinggi. Tiga jenis gas termampat utama yang disimpan dalam silinder gas ialah gas cecair, gas bukan cecair dan gas terlarut.

a. Gas cecair ialah gas yang menjadi cecair pada suhu bilik apabila dimampatkan pada tekanan tinggi dalam silinder. Contohnya karbon dioksida, ammonia, klorin, dll.

b.Gas bukan cecair ialah gas yang kekal sebagai gas pada suhu bilik walaupun pada suhu tinggi tekanan. Contohnya nitrogen, argon, karbon monoksida, helium, hidrogen,

metana, oksigen, dsb.

c. Gas terlarut ialah gas yang dilarutkan dalam pelarut yang meruap untuk menstabilkan mereka. Asetilena adalah contoh yang baik bagi gas terlarut. Ia biasanya dibubarkan dalam aseton.

2. KLASIFIKASI GAS MAMPAT

a.Mudah terbakar atau mudah terbakar - Gas mudah terbakar jika kilatnya titik (suhu di atasnya tidak ada wap yang mencukupi yang dikeluarkan untuk menyala) lebih rendah daripada suhu bilik. Dalam situasi ini terdapat bahaya kebakaran atau letupan yang sentiasa ada.

Contohnya ialah asetilena, butana, etana, etilena, hidrogen, isobutena, metana, propana, dsb.

b.Mengakis - Gas yang menyebabkan kemusnahan yang boleh dilihat atau perubahan kekal pada tisu kulit di tapak sentuhan. Pendedahan kepada kesan gas menghakis boleh dikompaun disebabkan oleh sifat bahan. Contohnya ammonia, boron trifluorida, klorin, hidrogen klorida, metilamin dan lain-lain.

c.Beracun – Pendedahan kepada gas dan wap beracun boleh tidak disedari untuk jangka masa yang lama. Racun biasa atau gas sangat toksik termasuk: arsin, etilena oksida, hidrogen sianida, nitrik oksida, phosphine, dsb.

d. Lengai - Gas lengai ialah gas tidak reaktif dan biasanya merupakan ahli keluarga gas mulia. Contohnya termasuk helium, neon, argon, nitrogen, xenon, krypton dan radon.

3. BAHAYA YANG BERKAITAN DENGAN SILINDER GAS

• Sesak nafas yang disebabkan oleh kebocoran gas.

• Kesan daripada letupan letupan silinder gas atau pelepasan cepat gas termampat.

• Kesan daripada bahagian silinder gas yang gagal, atau sebarang serpihan yang terbang.

• Sentuhan dengan gas atau cecair yang dilepaskan (seperti klorin).

• Kebakaran akibat keluarnya gas atau cecair mudah terbakar.

• Kesan daripada silinder jatuh.

 • Kecederaan pengendalian manual.

4. ALAT PELINDUNG DIRI

Pakai Alat Pelindung Diri (PPE) yang betul semasa melakukan operasi/tugas makmal yang melibatkan gas termampat: kot makmal berlengan panjang, seluar panjang, kasut kaki bertutup, cermin mata keselamatan dan sarung tangan.

5. AMALAN SELAMAT KETIKA BEKERJA DENGAN GAS MAMPAT

5.1Pengenalpastian Kandungan

• Kandungan silinder gas hendaklah dikenal pasti dengan jelas.

• Pengekodan warna bukanlah cara pengenalan yang boleh dipercayai. Warna silinder berbeza dari pembekal ke pembekal.

• Jangan merosakkan atau mengeluarkan sebarang tanda, tag atau tanda stensil yang digunakan untuk mengenal pasti kandungan yang dilampirkan oleh vendor gas.

• Silinder yang tidak mengandungi pengenalan kandungan yang boleh dibaca, dicap atau distensil tidak boleh digunakan dan penjual gas hendaklah dihubungi untuk dialih keluar.

•Baca MSDS dan label untuk semua bahan yang anda gunakan.

5.2 Pemeriksaan Keselamatan Operasi · 

• Silinder MESTI sentiasa diikat. ·

• Jangan sekali-kali membuka injap silinder melainkan silinder disambungkan kepada pengawal selia atau kepada peralatan.

• Selalu periksa kebocoran menggunakan air sabun. Kebocoran akan didedahkan sama ada dengan mendesis atau, dalam kes gas bahan api, oleh bau. JANGAN UJI KEBOCORAN DENGAN API TELANJANG. ·

• Jangan sekali-kali menggunakan kekerasan semasa membuka atau menutup injap. Hanya gunakan kekerasan yang munasabah. BUKA dengan memusingkan roda tangan atau kekunci injap silinder mengikut lawan jam. TUTUP dengan memutar roda tangan atau kunci injap silinder mengikut arah jam. ·

• Ruang penyimpanan hendaklah selamat, sentiasa berventilasi baik dan bersih sepanjang masa. Permukaan tanah hendaklah rata dan kukuh (sebaik-baiknya konkrit), yang membolehkan akses troli mudah.

5.3Pengendalian dan Penggunaan

• Silinder gas hendaklah sentiasa digunakan dalam kedudukan menegak, melainkan direka khusus untuk digunakan sebaliknya.

• Silinder gas hendaklah sentiasa dikekang dengan selamat untuk mengelakkannya terjatuh.

• Silinder mesti sentiasa diikat pada troli apabila diangkut

• Pastikan silinder/gas adalah sesuai untuk kegunaan yang dimaksudkan.

• Asingkan dan tandakan dengan jelas silinder penuh dan kosong.

• Pakai peralatan pelindung diri yang sesuai, seperti kasut keselamatan dan cermin mata keselamatan.

• Jangan sekali-kali menggulung, menyeret, atau menjatuhkan silinder atau membenarkannya berlanggar antara satu sama lain.

• Tutup semua injap apabila silinder tidak digunakan.

5.4Mengangkat dan Pengangkutan

• Gunakan troli silinder semasa mengendalikan silinder gas.

• Pasangkan penutup injap pelindung yang sesuai dan penutup pada silinder sebelum diangkut. • Silinder pengangkutan dengan penutup injap. Jangan angkat silinder dengan penutup.

• Jangan angkut dengan pengawal selia yang dipasang.

• Silinder mesti diikat dengan selamat dalam kedudukan tegak.

5.5 Penyimpanan

• Silinder gas tidak boleh disimpan untuk tempoh masa yang berlebihan. Hanya beli kuantiti gas yang mencukupi untuk menampung keperluan jangka pendek.

• Kencangkan silinder dengan betul pada setiap masa: tali, tali pinggang atau rantai.

• Simpan silinder gas di kawasan yang sejuk, kering, berventilasi baik, jauh daripada bahan yang tidak serasi dan sumber pencucuhan.

• Silinder gas hendaklah disimpan jauh daripada sumber pencucuhan, bahan mudah terbakar lain atau silinder oksigen.

• Simpan silinder gas dengan selamat apabila ia tidak digunakan dan hendaklah dikekang dengan betul.

6.PENGGUNAAN PENGAWAL SELIA YANG SELAMAT

• Pengawal selia ialah peranti yang menerima gas pada tekanan tinggi dan mengurangkannya kepada tekanan kerja yang jauh lebih rendah.

• Pengawal selia adalah khusus gas. Pastikan anda menggunakan pengawal selia yang sesuai untuk tangki gas di dalam silinder.

• Sentiasa periksa pengawal selia sebelum memasangnya pada silinder. Jika sambungan tidak sesuai dengan mudah, pengawal selia yang salah sedang digunakan.

• Sebelum pengatur dikeluarkan daripada silinder, tutup injap silinder dan lepaskan semua tekanan daripada pengatur.

• Pengawal selia hendaklah dikeluarkan dari silinder semasa pengangkutan.

• Pengawal selia dua peringkat biasanya digunakan dalam kebanyakan makmal. Tolok yang paling hampir dengan tangki itu sendiri adalah tolok utama. Ia memberikan jumlah bacaan tekanan gas dalam tangki. Peringkat utama hendaklah ditutup apabila tangki gas sebenarnya tidak digunakan. Peringkat kedua membolehkan kawalan berhati-hati dan pelepasan tekanan berterusan gas yang lebih rendah. Bacaan pada tolok kedua memberikan petunjuk tentang tekanan sebenar gas yang dilepaskan dari tangki.